Gati 650 mijë euro subvencione u dhanë me dallavere. Më shumë se 300 mijë prej tyre, i përfituan zyrtarët publikë në kuadër të Agjencisë për Zhvillimin e Bujqësisë. Për këtë ndiqej një metodë e sofistikuar. Zinxhiri i personave të përfshirë ishte i gjatë. Nga gruri, personave që aplikonin kultura e mbjellë u ndryshonte në bimë aromatike, në mënyrë që përfitimi të jetë më i madh.
Gazeta Nacionale ka siguruar aktakuzën e plotë në rastin Subvencionet 1, dhe sjell detaje për format se si përfitoheshin mijëra euro në mënyrë të paligjshme.
Ishte muaji gusht i vitit 2020, kur Kastriot Berisha nga Peja, kishte vendosur të aplikojë për të përfituar një subvencion nga shteti për një parcelë toke që e kishte mbjellë me grurë. Megjithatë, gjatë aplikimit atij iu ofrua një mundësi. Ta ndryshonte kulturën e mbjellë nga gruri në bimë aromatike. Arsyeja ishte e thjeshtë, ndihmat për kulturat e bimëve aromatike, përkrahen nga shteti me më shumë para sesa gruri.
Që gjithë plani të realizohej u përkujdes Luan Statovci që ishte drejtor për pagesa në Agjencinë për Zhvillimin e Bujqësisë. Luani bashkë me vëllain e tij Salihun, do të përkujdeseshin që Kastrioti të pajisej me certifikatën për mbjelljen e bimëve aromatike. Gjithë kjo, në këmbim të 50% të parave, që Kastriot Berisha do t’i merrte nga shteti si subvencion. Marrëveshja u arrit, dhe procedurat po zbatoheshin në përpikëri.
I gjithë ky zinxhir i veprimit me keqpërdorime në dhënien e subvencioneve, është i përfshirë në aktakuzën e prokurorit Rafet Halimi. Në dosjen e plotë të Prokurorisë e që e ka siguruar Gazeta Nacionale, pretendohet se aplikuesi Kastriot Berisha paratë i mori në dy këste. Një herë 105 mijë euro, e në këstin e dytë 140 mijë të tjera. Prej tyre, 86 mijë euro ryshfet i mori Salih Statovci, vëllai i Luanit, drejtor për pagesa në AZHB.
Kjo metodë u përdor shumë shpesh edhe me aplikuesit e tjerë. Në këtë mënyrë, përfitoi edhe aplikuesi Fuat Morina. 109 hektarët e mbjellë me grurë, Fuatit do t’i ktheheshin në bimë aromatike. Kjo po vazhdonte të ishte mënyrë më e mirë për përfitimin e shumave më të mëdha parash. Gjithmonë sipas dosjes së Prokurorisë.
Pasi Morina paguan 3 mijë e 500 euro për tu pajisur me certifikatë për kultivimin e bimëve aromatike, Luan Statovci jep urdhër që atij t’i kryhet pagesa për subvencione pa dalë fare në terren për kontrollë.
“Në bazë të këtyre të dhënave të rrejshme, AZHB ekzekuton pagesat në dy këste dhe Fuat Morina pranon në llogarinë e tij bankare pjesën e parë shumën 54,760.00€m pastaj me datë 06.11.2020 ia dorëzon Salih Statovcit ryshfetin në shumë 27,380.00€. Më vonë me datë 02.02.2021 Morina pranon pjesën e dytë të pagesës në vlerë 54,760.00€, dhe me datë 17.02.2020, Fuat Morina dhe Kastriot Berisha takohen me Salih Statovcin. Kur dalin jashtë, shkojnë në veturën BMW dhe Fuat Morina ia dorëzon të pandehurit Salih Statovci pjesën e dytë shumën 27,380.00€, ndërsa për vete i ndal gjithsej 51,000.00€”, thuhet në aktakuzën e Prokurorisë. Vetëm në këtë rast, buxheti i Kosovës u dëmtua në vlerë 110 mijë euro.
Janë së paku 6 persona që prokuroria i ka evidentuar se kanë përfituar në mënyrën e njëjtë, duke bërë falsifikimin e produkteve që i kanë të mbjella. Kryesisht nga gruri e misri, në bimë mjekësore aromatike, ku sipas Prokurorisë, shuma që merret nga shteti për këto kultura, është dukshëm më e madhe se ajo që merren për të tjerat.
Presioni i zyrtarëve të AZHB-së për të marrë ryshfet
Disa zyrtarë tjerë të Agjencisë për Zhvillimin e Bujqësisë kishin tjera metoda të përfitimit të ryshfetit. Prokuroria në aktakuzën e Subvencioneve, ka evidentuar se të njëjtit ua refuzonin aplikimet disa personave, me arsyetimin se kanë mungesë të dokumentacioneve. Kështu kishte vepruar zyrtari për pagesa në AZHB, Sadat Shkodra. Madje, ky i fundit kishte kërkuar ryshfet edhe në parkingun e një prej qendrave tregtare në Prishtinë.
“Agron Krasniqit pas aplikimit i vonohet konfirmimi, dhe i njëjti shkon në zyrat e Agjencisë ku takohet me Sadat Shkodrën e ky i thotë se keni parregullsi në dokumentacion. Duke dale në korridor të objektit i kërkon ryshfet në vlerë 5 mijë euro me qëllim që të përfshihet në listën e pagesave. Agron Krasniqi refuzon fillimisht, mirëpo më pas arrin marrëveshje për ryshfet 3 mijë euro. Pasi Krasniqit i dalin 13 mijë e 590 euro në bankë për subvencione, ata takohen në parkingun e Royal Mall, ku ia dorëzon 3 mijë euro Sadat Shkodrës në formë ryshfeti”, pretendon Prokuroria.
Përfshirja e zyrtarëve komunalë në dallaveret me subvencione
Lidhja e zyrtarëve në nivel komunal me ata në qendër tek Agjencia për Zhvillimin e Bujqësisë ishte mirë e organizuar. Në disa raste madje, zyrtarë të caktuar kyçeshin në sistemet elektronike me emrat e të tjerëve, duke aprovuar plotësimin e kushteve për personat që paraprakisht u kërkonin ryshfet.
Jeton Sylaj si zyrtar për subvencione në Drejtorinë e Bujqësisë në Istog, dyshohet se ka vepruar njëjtë, kur ia ka aprovuar aplikuesit Dukagjin Mavrajt përfitimin e një subvencioni në vlerë prej 15 mijë eurosh.
“Jeton Sylaj duke përdorur userin dhe fjalëkalimin vendos në system aplikimin, edhe pse ka mospërputhje në mes digjitalizimit dhe parcelave i cili është bërë në një lokacion tjetër, dhe fletat poseduese të tokës kinse të marrë me qira në një tjetër lokacion. Kështu, ai ka vepruar në kundërshtim me detyrën e tij zyrtare”, thuhet në një nga pikat e aktakuzës.
Me të njëjtat dyshime akuzohen edhe Kushtrim Zogaj, zyrtar për politikë bujqësore në Istog, Musa Nivokazi e Lulzim Hajdaraj, si inspektorë teknikë në komunën e njëjtë.
Prokurori i rastit, Rafet Halimi ka kërkuar që të pandehurve t’u konfiskohen të gjitha pasuritë që janë përfituar nga këto para të siguruara nga ryshfeti. Ato përfshijnë duke nisur nga telefonët, veturat, e deri te aparatet e tjera me të cilat edhe janë kryer veprat penale.
Aktakuza në rastin e njohur si “Subvencionet I” është ngritur kundër 11 të pandehurve si persona zyrtarë dhe dhjetë të tjerë si përfitues të subvencioneve. Të gjithë dyshohen për: keqpërdorim të detyrës zyrtare, marrje ryshfeti, mashtrim në detyrë, dhënie ryshfeti, mashtrim me subvencione dhe falsifikim të dokumentacioneve.
Seanca fillestare ishte caktuar për datën 9 mars, por pasi që aktakuza ishte rikthyer për plotësim në Prokurori, seanca është anuluar dhe do të mbahet së shpejti.
Personat e apostrofuar në këtë tekst janë pjesë e aktakuzës së Prokurorisë, dhe prezumohen të pafajshëm deri në vendimin përfundimtar të Gjykatës.
